Crkva u Mačkatu

Crkva u Mačkatu završena je 1859. godine. Posvećena je Svetom Iliji i ima vredne starine iz 19 veka.

Crkva u Mačkatu sagrađena je na mestu stare srednjovekovne nekropole za koje narod čuva predanje o pobedi mladog kralja Dušana nad bogumilima. Nakon rušenja crkve brvnare u Krivoj Reci sredinom XIX veka, po odobrenju kneza Aleksandra Karađorđevića, završen je 1859. godine novi hram u centru zlatiborskog sela Mačkata. Iz starog krivorečkog hrama u Mačkat su prenete i retke, preostale dragocenosti, a preuzet je i isti zaštitnik hrama, odnosno i ova bogomolja je posvećena Svetom Iliji.

Ovo je jednobrodna građevina sa pripratom i naosom, koji deli zid sa nišama. Na severnoj i južnoj fasadi su dugi i uski polukružno zasvedeni prozori i portal. Oko cele građevine je lučni friz. Dimitrije Posniković je sredinom XIX veka svojim slikama ukrasio zidove i oltarsku pregradu prvobitne crkve.

Zbog nestručne gradnje, a i kao posledica miniranja zvonika radi skidanja i odnošenja zvona od strane austrijskih vojnika, crkva je u prvim decenijama XX bila veoma oštećena, a od 1915. godine opasna po vernike i bogosluženje. Crkva je obnovljena početkom 30 ih godina prošlog veka zahvaljujući vladiki Nikolaju Velimiroviću i tom prilikom je obnovljen krov i na zapadnoj strani crkve izgrađena je priprata sa masovnim zvonikom. Tokom obnove crkve sačuvan je Posnikovićev ikonostas, dok zidne slike istog nisu sačuvane. Sačuvane su i carske dveri iz XIX veka, rad slikara Pavla Čortanovića. U crkvi se čuva i prestona ikona Isusa Hrista delo Aleksija Lazovića.

U vlasništvu ove crkve je i nekoliko posebnih ikona, prenetih iz stare čajetinske crkve brvnare u Cerovu (1810-1860): Sveti Sava, Stevan Prvovenčani, Bogorodica sa Hristom, Isus Hristos, Velikomučenik Georgije (na kome je ktitorski zapis iz 1809. godine), zatim Arhangel Mihailo i Sveti Đorđe, ikona iz Svete Gore koju je crkvi poklonio LJubomir Kovačević, koju je dobio na Atosu 1898. godine. U novije vreme, odnosno 2000. godine Danica Šišović je oslikala freske Presvete Bogorodice, a 2009. godine Jovana Jovanović uradila mozaik Svetog prproka Ilije iznad glavnog portala.

U ovu crkvu preneti su i knjiga rođenih od 1837. do 1850. godine i grčki antimins, poklon serdara Jovana Mićića. Među starinama je i krst kujundžijske izrade i dva čiraka iz XIX veka, kao  i sveti putir od srebra na kome je  ispisan natpis: „Prilog kraljice Natalije crkvi Svetog Ilije“.

Crkvu u Mačkatu možete posetiti svakog dana, a više informacija o crkvi i njenom istorijatu može Vam pružiti sveštenstvo crkve.