Opština Čajetina

Na jugozapadu Srbije, obuhvatajući centralni deo planine Zlatibor, prostire se opština Čajetina. Administrativno pripada Zlatiborskom okrugu i zauzima površinu od 647 km². Na severu se graniči sa gradom Užicem, na istoku sa opštinom Arilje, na jugoistoku sa opštinom Nova Varoš, na jugu sa opštinom Priboj, a na zapadu sa opštinom Rudo u Republici Srpskoj.

Opština Čajetina obuhvata dva veća naselja – Čajetina (sedište opštine i administrativni centar) i Zlatibor (turistički centar) i 19 seoskih mesnih zajednica: Kriva Reka, Mačkat, Golovo, Rudine, Alin Potok, Rošanstvo, Gostilje, Branešci, LJubiš, Tripkova, Šljivovica, Dobroselica, Stublo, Semegnjevo, Mušvete, Sirogojno, Jablanica, Trnava i Dautovac.

Odlikuje je izuzetno povoljan geografski položaj, na koji utiču magistralni putevi za Crnu Goru (Jadransko more) i BiH. Preko teritorije opštine Čajetina prolazi i pruga Beograd-Bar, a u neposrednoj blizini nalazi se i aerodrom Ponikve. Prostor opštine Čajetina geografski podrazumeva talasastu visoravan sa planinskim masivom Zlatibora kao središnim i glavnim delom. Zahvaljujući specifičnoj klimi i karakterističnim vazdušnim strujanjima, kontinentalnim i mediteranskim, ovaj prostor se smatra vazdušnom banjom, što Zlatiboru i opštini Čajetina daje optimalne prirodne uslove za razvoj mnogobrojnih vidova turizma. Opština Čajetina bogata je prirodnim vodotocima, pa preko teritorije opštine protiču reke Crni Rzav, Uvac, Katušnica i Balašica. Reka Sušica koja protiče središnjim delom opštine u jednom delu svog toka je ponornica, a zbog kvaliteta vode na lokalitetu Sušička vrela planirana je izgradnja akumulacije za vodosnadbevanje. Na teritoriji opštine Čajetina izgrađena su dva veštačka jezera, Ribničko jezero, akumulacija koja trenutno vodom snadbeva naselja Zlatibor i Čajetinu i jezero u centru Zlatibora koje se koristi isključivo u turističke svrhe.

Po popisu iz 2011. godine opština Čajetina je imala 14.745 stanovnika, od čega oko 3.000 stanovnika živi u naselju Čajetina, oko 2.000 stanovnika u naselju Zlatibor, a ostalo stanovništvo u seoskim mesnim zajednicama.

Najvažnije delatnosti opštine Čajetina su turizam, poljoprivreda, prerađivačka industrija u oblasti poljoprivredne proizvodnje, laka industrija u oblasti plastike i metala i drvnoprerađivačka industrija. Turizam je najrazvijenija i najvažnija privredna grana u opštini Čajetina jer se na njenoj teritoriji nalazi najpoznatija i najposećenija turistička destinacija u Srbiji, planina Zlatibor. Na Zlatiboru se na godišnjem nivou ostvari oko milion i dve stotine hiljada noćenja, što govori o visokom mestu koje zauzima Zlatibor na turističkoj mapi Srbije. Poljoprivreda je na drugom mestu po važnosti za razvoj opštine Čajetina. Postoje odgovarajuće prirodne pretpostavke i pogodnosti za razvoj stočarstva. Dobre prirodne preduslove u nižem području opštine ima i voćarska proizvodnja pre svega maline i šljive. Od prerađivačkih kapaciteta u oblasti poljoprivredne proizvodnje najzastupljenija je prerada mesa i mleka.

Opštinu odlikuje razvijena infrastruktura koja podrazumeva 353 km izgrađenih puteva (lokalnih, regionalnih, magistralnih). Sistem vodosnadbevanja opštine čine vodozahvat sa akumulacijom u Ribnici i seoski vodovodi. Pokrivenost stanovništva vodovodnom mrežom je oko 80%. Potencijal jezera u Ribnici je oko 3.500.000 m kubnih vode. Pokrivenost sistema snabdevanja električnom energijom je 99.99%. Dok je pokrivenost telekomunikacione infrastrukture 85%.

Na području opštine Čajetina postoje tri matične osnovne škole (škola u Čajetini, Sirogojnu i Mačkatu) i izdvojena odeljenja u naselju Zlatibor i seoskim sredinama. Postoji jedna srednja škola – Ugostiteljsko turistička škola Čajetina.

Ustanove kulture na nivou opštine su: muzej “Staro selo” u Sirogojnu koje predstavlja kulturno dobro od izuzetnog značaja, biblioteka “LJubiša R. Đenić” i Dom kulture u Čajetini, kao i Kulturni centar na Zlatiboru čijim su puštanjem u rad 2019. godine obezbeđeni novi kulturni sadržaji – bioskop, pozorišna scena, galerijski prostor. Postoji bliska saradnja između Sportskog centra i Turističke organizacije u organizaciji kulturnih sadržaja (književne večeri, izložbe, koncerti, projekcije dokumentarnih edukativnih filmova, umetničke letnje škole, demonstracije starih zanata i sl.).

Opština Čajetina, najrazvijenija lokalna samouprava Zlatiborskog okruga, prednjači u ovom delu Srbije po velikim ulaganjima u infrastrukturu, puteve, selo, aktivnosti mladih, u stvaranje sve boljih uslova života na ovom području.